Forensisch congres Davos

Onderwerpen

 

Plenaire sessies

 

Twijfel is een machtig middel

Sanne Boer, onderzoeksjournalist
Argos (VPRO)

Een inkijkje in het onderzoek van de podcast ‘Olaf zit vast’.

Leerdoelen:
-Bewustwording van aannames.
-De juiste vragen stellen.


Schijnbewegingen en schijnwanen

Gesimuleerde en functionele bewegingsstoornissen en nagebootste psychosen

prof.dr. Peter van Harten, psychiater
GGz Centraal en Maastricht University

Nagebootste en functionele stoornissen staan centraal in deze lezing. Een nagebootste psychose kenmerkt zich vaak door een abrupt begin en einde van de symptomen, gevolgd door een vrijwel volledig gebrek aan herinnering aan de episode. Verschillende beoordelingsschalen kunnen ondersteunen bij de differentiële diagnostiek. Daarnaast gaan we in op de functionele tremor, die wordt gekenmerkt door een acuut begin, inconsistente symptomen en het ontbreken van een passend neurologisch verklaringsmodel. Bij beide stoornissen bespreken we het klinisch beeld, de diagnostische testen, de differentiaaldiagnose en mogelijke behandelopties.

Leerdoelen:
• Herkennen van klinische kenmerken van nagebootste psychosen en functionele tremor.
• Leren welke diagnostische testen en beoordelingsschalen behulpzaam zijn bij de differentiële diagnostiek.

 

LVB en gewetensontwikkeling

drs. Femke Jonker, klinisch psycholoog, promovenda
NIFP, Flinter GGZ, Vitaal GGZ, Radboud Universiteit

De plenaire en paralelsessie (verdieping met cases) gaat over de ontwikkeling van het geweten bij verdachten met een LVB. Welk ontwikkelingsniveau past bij een LVB en wanneer moet gedacht worden aan persoonlijkheidsproblematiek? En in welke zin dient overvraging meegewogen te worden bij het onderzoeken van de gewetensontwikkeling en de persoonlijkheid?

Leerdoelen:
- Normale gewetensontwikkeling bij LVB.
- Het verschil tussen LVB, persoonlijkheidsproblematiek en overvraging.
- Onderzoek naar geweten.

 

Risicotaxatie en indicatiestelling bij partnergeweld

drs. Hester Mobach, GZ-psycholoog in opleiding tot Klinisch psycholoog
De Waag

In de plenaire sessie zal worden ingegaan op de verschillende geweldsdynamieken, waarbij zal worden stilgestaan bij de kenmerken van dwingende controle en van situationeel geweld en hoe onderzoek kan worden gedaan naar deze kenmerken. Vervolgens zal aan de hand van casuïstiek verder worden ingegaan op de pleger van dwingende controle, en wat een pleger motiveert tot het uitoefenen van dwingende controle. De relatie tussen dwingende controle en femicide wordt toegelicht. Recent onderzoek heeft echter ook andere risicofactoren voor femicide geïdentificeerd.

In de workshop wordt in bredere zin stilgestaan bij partnergeweld. De relevante risicofactoren (naast de bekende central 8) worden besproken interventies die daar beste op aansluiten.

Leerdoelen:
- De deelnemer kan de verschillende geweldsdynamieken onderscheiden.
- De deelnemer heeft een duidelijk beeld van de risicofactoren bij partnergeweld.
- De deelnemer heeft kennis van de werkwijze en eventuele (behandel)interventies, passend bij de verschillende vormen van
  partnergeweld.

 

Geheugen, simulatie van geheugenverlies en liegen

prof.mr.dr. Eric Rassin, Hoogleraar rechtspsychologie
Erasmus Universiteit Rotterdam

Mede aan de hand van een casus wordt kritisch stilgestaan bij de (beperkte) mate van zekerheid die forensisch-psychologische onderzoeken toelaten. Dat geldt voor de antwoorden die gegeven kunnen worden op de deelvragen van de rechter, maar meer in het algemeen voor de foutenmarge waarmee (forensische) diagnostiek is behept. Deze stellingname wordt geïllustreerd met een casus waarin er een claim van geheugenverlies speelt.

Leerdoelen:
- Reflecteren op professionele onzekerheid.
- Reflecteren op communicatie van onzekerheid.

 

Autismespectrumstoornis: Geweten, empathie en perspectief op delinquentie

dr. Richard Vuijk, klinisch psycholoog-psychotherapeut
Sarr Autisme Rotterdam – onderdeel van Antes/Parnassia Groep

Mensen met autisme hebben geweten en empathie. In deze presentatie wordt u meegenomen in de gewetensontwikkeling van mensen met autisme en de rol van empathie hierbij. Enkele forensisch-psychiatrische aspecten zullen daarbij aan de orde komen waaronder de beoordeling van delict rekening houdend met het niveau van geweten en empathie bij mensen met autisme.

Na afloop van de presentatie heeft de deelnemer zicht op:
- de gewetensontwikkeling van mensen met autisme
- de rol van de verschillende aspecten van empathie bij de gewetensontwikkeling van mensen met autisme.

 

Moot Court

Deze sessie zal worden voorgezeten door Mark Boekhorst en worden begeleid door Harry Stikkelbroeck.

 

Workshops

 

LVB en gewetensontwikkeling

drs. Femke Jonker, klinisch psycholoog, promovenda
NIFP, Flinter GGZ, Vitaal GGZ, Radboud Universiteit

De plenaire en paralelsessie (verdieping met cases) gaat over de ontwikkeling van het geweten bij verdachten met een LVB. Welk ontwikkelingsniveau past bij een LVB en wanneer moet gedacht worden aan persoonlijkheidsproblematiek? En in welke zin dient overvraging meegewogen te worden bij het onderzoeken van de gewetensontwikkeling en de persoonlijkheid?

Leerdoelen:
- Normale gewetensontwikkeling bij LVB.
- Het verschil tussen LVB, persoonlijkheidsproblematiek en overvraging.
- Onderzoek naar geweten.

 

Risicotaxatie en indicatiestelling bij partnergeweld

drs. Hester Mobach, GZ-psycholoog in opleiding tot Klinisch psycholoog
De Waag

In de plenaire sessie zal worden ingegaan op de verschillende geweldsdynamieken, waarbij zal worden stilgestaan bij de kenmerken van dwingende controle en van situationeel geweld en hoe onderzoek kan worden gedaan naar deze kenmerken. Vervolgens zal aan de hand van casuïstiek verder worden ingegaan op de pleger van dwingende controle, en wat een pleger motiveert tot het uitoefenen van dwingende controle. De relatie tussen dwingende controle en femicide wordt toegelicht. Recent onderzoek heeft echter ook andere risicofactoren voor femicide geïdentificeerd.

In de workshop wordt in bredere zin stilgestaan bij partnergeweld. De relevante risicofactoren (naast de bekende central 8) worden besproken interventies die daar beste op aansluiten.

Leerdoelen:
- De deelnemer kan de verschillende geweldsdynamieken onderscheiden.
- De deelnemer heeft een duidelijk beeld van de risicofactoren bij partnergeweld.
- De deelnemer heeft kennis van de werkwijze en eventuele (behandel)interventies, passend bij de verschillende vormen van
  partnergeweld.

 

Bewegingsstoornissen in de psychiatrie

Functioneel, gesimuleerd, bijwerking of psychiatrie?

prof.dr. Peter van Harten, psychiater
GGz Centraal en Maastricht University

Bewegingsstoornissen in de psychiatrie zijn vaak diagnostisch uitdagend. Ze kunnen onderdeel zijn van een psychiatrische aandoening, een bijwerking van medicatie, functioneel, of passen bij een somatische (vaak neurologische) aandoening. Simuleren is geen ziekte, maar kan wél een bron zijn van klachten en een rol spelen in het klinisch beeld.

Tijdens deze workshop bekijken we veel videobeelden en animaties. Steeds staat dezelfde kernvraag centraal: waar kijken we naar? En: past dit het best bij simulatie, een functionele stoornis, een medicatie-geïnduceerde bewegingsstoornis, neurologie, of bij de psychiatrische aandoening zelf?

Aan het einde van de workshop kunt u de diagnose en eerste behandelstappen bij de besproken bewegingsstoornissen beter onderbouwen. U leert bovendien een praktische screeningsmethode om bewegingsstoornissen effectief op te sporen. De workshop wordt geïllustreerd met videobeelden en animaties, gebaseerd op materiaal uit het recent verschenen boek Bewegingsstoornissen in de psychiatrie: herkenning, preventie en behandeling.

Leerdoelen:
- Bewegingsstoornissen herkennen en differentiëren (functioneel/simulatie, bijwerking, neurologisch of psychiatrisch).
- Passende behandelstappen kiezen bij de besproken bewegingsstoornissen.
- Een betrokkene systematisch screenen en onderzoeken op bewegingsstoornissen.